Biobased bouwmaterialen

Een duurzame en circulaire bouwsector creëren

Wereldwijd moeten we de transitie maken naar een duurzame, circulaire en CO2 neutrale industrie. Ook in de bouwsector is een forse koerswijziging nodig om hier naartoe te werken.

Wat is er aan de hand?

De grote CO2-uitstoot van de bouwsector komt met name voort uit materiaalgebruik (beton + staal), een onnodige toepassing van dat materiaal (grote hoeveelheden, niet gericht op hergebruik) en het vervoer en verwerken ervan. Tegelijkertijd stijgt de vraag naar (duurzame) woningen en blijven er kansen liggen om bestaand en leegstaand vastgoed beter te benutten en/of duurzaam te transformeren. 

Waarom willen juist wij deze problemen aanpakken?

Respace en Sustainer willen de bouwsector radicaal verduurzamen. We geloven dat bouwen met o.a. hout een oplossing kan bieden en hebben daarom een duurzaam bouwsysteem ontwikkeld wat grootschalige en circulaire houtbouw mogelijk maakt.

Óf hout als materiaal een oplossing biedt, hangt mede af van het bos waar het hout vandaan komt. De mate waarin de houtcyclus als duurzaam bestempeld mag worden hangt onder andere af van de vorm van bos- grond- en waterbeheer, de oogstmethode en het transport.

Naast hout zijn er ook allerlei gewassen (bijv. lisdodde, hennep, olifantengras) die verwerkt kunnen worden tot natuurlijke biobased bouwmaterialen en die als alternatief voor of aanvulling op hout gebruikt kunnen worden. Ook daarvan is het belangrijk om hun cycli te leren kennen om het als duurzaam te mogen benoemen.

We willen laten zien wat mogelijk is. Vanuit onze missies om een duurzame en circulaire bouwsector te creëren, vinden wij het belangrijk om zelf bij te dragen aan kennis en inzichten over hout(bouw) en welke gewassen als bouwproduct gebruikt kunnen worden. Zeker met het oog op de toenemende vraag naar houtproductie en biobased materialen wereldwijd.

foto-breed

Waar liggen de mogelijkheden?

Respace en Sustainer hebben verschillende relevante en schaalbare onderzoekstrajecten verkend, waarbij gekozen is voor een onderzoeksproject m.b.t. hoe bosbouw en specifieke gewassen, toepasbaar in de houtbouwsector, bij kunnen dragen aan klimaatmitigatie in veenweidegebieden in Nederland.

Net als de bouwsector, staat ook de landbouwsector voor grote uitdagingen waarbij forse reducties van stikstof, fosfaat en CO2 door veenoxidatie en veenbodemdaling aandacht vragen.

Het telen van bepaalde boomsoorten en gewassen kan 1 van de oplossingen zijn. Lisdodde is bijv. een gewas dat verbouwd kan worden op veengrond en een hoge waterstand nodig heeft. Hierdoor kan verdere bodemdaling en CO2-uitstoot tegengegaan worden. En lisdodde is een gewas dat gebruikt kan worden als isolatiemateriaal. Bouwgroep Dijkstra Draisma doet hier in Friesland onderzoek naar.

Boeren en bouwers kunnen elkaar helpen en versterken waardoor de biodiversiteit van veenweidegebieden toeneemt en waarbij de boer de bouw als nieuwe afzetmarkt kan gebruiken. Hiermee kan een boost worden gegeven aan een regionale circulaire economie waarmee de uitstoot van CO2 wordt verminderd en de opname vergroot.

Wat gaan we doen en wat hebben we nodig?

Voor ons onderzoeksproject gaan we een duurzaam (bouw)grondstoffenbos ontwerpen dat aangelegd gaat worden op een stuk veengrond in Nederland. We zijn op zoek naar circa 1 hectare grond (om te pachten of kopen) op een veenweidegebied dat vernat gaat worden.

Hoofddoelen van dit project zijn:

  • bijdragen aan terugdringing veenoxidatie en bodemdaling, stabiliseren grondwaterpeil en vergroten van (lokale) biodiversiteit d.m.v. natte teelt van diverse gewassen en boomsoorten;
  • bijdragen aan onderzoek welke bomen en gewassen geschikt zijn als biobased bouwmateriaal, rekening houdend met de verschillende cycli;
  • bijdragen aan het creëren van alternatieve verdienmodellen voor de landbouw- en bouwsector waarin kosten bespaard worden d.m.v. klimaatmitigatie; 
  • bijdragen aan het creëren van een regionale circulaire economie en een transparante(re) keten;
  • opzetten van een supply chain gericht op wie de (bijgroei van) bomen en gewassen gaat planten en oogsten, wie ze gaat omzetten tot bouwproducten en wie de producten gaat afnemen en hoe ze verwerkt worden. 
  • de schaalbaarheid in kaart brengen.
Bos-Respace-f

Met wie werken we al samen?

Wat onze huidige partners heeft samengebracht in dit onderzoeksproject is dat we allemaal willen laten zien dat duurzame impact maken mogelijk is. Belangrijk daarbij is het creëren van alternatieve verdienmodellen voor alle partijen in de supply chain en het mogelijk maken van bredere en transparante samenwerkingen.

Tot slot is er ook een wens om een brug te slaan naar de maatschappij: hoe kunnen we mensen bewuster maken van biobased (bouw)materialen en verbinding creëren met waar deze producten vandaan komen?

Met welke samenwerkingen kunnen we optimaal resultaat realiseren?

We willen graag leren van en/of aansluiten bij reeds bestaande projecten waarin idealiter de landbouw- en bouwsector al samenwerken. Ditzelfde geldt voor onderzoeksinstanties die binnen ons eigen project bij kunnen dragen met hun kennis en ervaring op (dit specifieke) onderzoeksgebied. Daarnaast overheidsinstanties met name i.v.m. subsidieregelingen.

Bovenal willen we samenwerken met de natuur zelf: wat kunnen we leren in samenwerking met de natuur waarbij de biodiversiteit vergroot wordt en het bouwen van duurzame, circulaire en inspirerende woon- en werkomgevingen mogelijk gemaakt wordt?

Neem contact op met

Iris Hameleers onze Chief Operating Officer

Voor meer informatie of als je onderdeel uit wilt maken van dit project.