Jan-Willem Andriessen, ingenieur en oprichter Redres de Bouwkunstmakelaar, licht zijn visie en expertise toe als het gaat om het verkopen van cultureel erfgoed.

“Wij zijn gespecialiseerd in monumentaal erfgoed, bouwkunst, vintage vastgoed en bijzondere locaties. Dit kunnen gebouwen zijn zoals kerken en schooltjes die door maatschappelijke ontwikkelingen niet meer gebruikt worden. Bij ons kloppen erg specifieke doelgroepen aan, zoals architecten of erfgoed liefhebbers. Mensen die anders willen wonen eigenlijk. Wij zien zowel transformaties als herbestemmingen voorbij komen. Bij een transformatie gaat het echt om een volledige aanpassing van het gebouw, bij een herbestemming gaat het meestal alleen om de aanpassing van de functie. Maar ze kunnen ook hand in hand samen gaan. Het spelersveld waar ik me in bevindt dan gaat het meestal om een herbestemming. 

In Nederland staan vooral kantoorgebouwen leeg. Sinds Covid zie je een verschuiving, bedrijven willen meer een soort clubhuis, een hub, hebben voor hun medewerkers. Op die manier kunnen ze meetings houden en flexwerken, maar werken wordt nog steeds veel thuis gedaan. Er is behoefte aan onderscheidende huisvesting, dat neemt niet af. De vraag is veel groter dan het aanbod.

Onze meest voorkomende klant is de particulier, mensen die het roer om willen gooien en op zoek zijn naar een plek met veel ruimte, of een bijzondere locatie. Die mensen komen vaak uit het westen, uit de grote stad en die willen en nieuw leven opbouwen. De belangrijkste doelgroep is mensen die willen kopen. Mensen die willen verkopen die zijn al een stap verder, die hebben dat al gedaan en die willen weer terug naar kleinere woningen en dichterbij de kleinkinderen bijvoorbeeld. Er zijn ook doelgroepen zoals gemeenten, de overheid, die een portefeuille hebben van gebouwen die verkocht moeten worden. Daar worden wij ook voor ingeschakeld. En dan is er nog een commercieel traject, waarbij bedrijven bijvoorbeeld een huisvesting zoeken. Dat doen we overigens niet vaak, dat is niet onze hoofdfocus. Ik heb wel heel wat objecten die ook herontwikkelt kunnen worden, je doelgroep voor bouwprojecten zijn dan eerder bouwbedrijven. We hebben al met al het hele spectrum aan vraag en aanbod.

Als wij gebouwen de verkoop krijgen, dan is er eigenlijk al een heel proces aan voorafgegaan. In dat proces bekijken we ook wat de mogelijkheden zijn van dat specifieke gebouw en aan de hand daarvan bepalen we de doelgroep. Daarna treden we in contact met de gemeente om die mogelijkheden te bespreken, zodat we dat naar een eventuele koper kunnen communiceren. We werken samen met specialisten, zoals architecten, het restauratiefonds en adviseurs. Dus als de koper iets wil weten dan kunnen we die partijen aan elkaar koppelen. We helpen alle partijen die willen kopen op allerlei vlakken verder. 

Het is erg lastig te zeggen hoelang zo’n volledig proces duurt, dat kan een voorbereidende fase hebben van een jaar, maar het kan ook langer of korter duren. Maar dat het tijd kost is met zekerheid te zeggen, meestal tussen de een en zeven jaar. Het zijn taaie processen.

Het bouwproces tijdens een transformatie of herbestemming kan wel eens problemen opleveren. De kosten kunnen vaak onverwachts oplopen, bijvoorbeeld qua bouwmaterialen. Maar ook mogelijkheden bij het renoveren van gebouwen. Je kan niet zomaar ergens openslaande deuren inzetten. Er kan veel, maar wel onder bepaalde voorwaarden. De omgeving speelt ook een rol, er zijn altijd mensen in de omgeving die niet tevreden zijn met de nieuwe herbestemming of functie van het gebouw.